Co-enzyme Q10

Q10 คืออะไร

Q10 มีชื่อเรียกกันอยู่มากมายไม่ว่าจะเป็น Co-enzyme Q10 หรือ
Co Q10 หรือ Ubiquinone หรือ Ubiquinole หรือ Ubidecarenone
หรือ Ubiquitous หรือ Coenzyme quinone มีชื่อเรียกทางเคมีว่า
"2 ,3-dimethoxy-5-methyl-6-decaprenyl benzoquinone."

จากการศึกษารายละเอียดพบว่า Q10เป็นสารที่ร่างกายสามารถ
ผลิตได้ เองโดยธรรมชาติและมีความจำเป็นต่อร่างกาย Q10
เป็นสารประกอบคล้ายวิตามินที่มีคุณสมบัติในการละลายในไขมัน
(Fat-Soluble Vitamin-like Substance) พบในเซลล์ทุกเซลล์ที่
มีชีวิตในร่างกายโดยจะอยู่ที่ส่วนเยื่อหุ้ม(Membrane) ของไมโต
คอนเดรีย ซึ่งไมโตคอนเดรีย (Mitochondrial) นี้ทำหน้าที่ในการ
ผลิตพลังงานให้กับเซลล์โดยพลังงานดังกล่าวจะอยู่ในรูปของ
ATP (Adenosine Triphosphate) ซึ่งเป็นพลังงานพื้นฐานของ
เซลล์ Q10 ถูกพบมากในอวัยวะที่ต้องการพลังงานสูง ซึ่งจะมีจำ
นวนไมโตคอนเดรีย(Mitochondrial) มากเช่น หัวใจ ตับ กล้ามเนื้อ
สมอง ส่วนอวัยวะอื่นๆ ก็พบQ10เช่นกันแต่พบค่อนข้างน้อย
เนื่องจากอวัยวะดังกล่าวต้องการพลังงานน้อยจึงมีจำนวนไมโต
คอนเดรีย (Mitochondrial) น้อยตามไปด้วย

Q10 ที่ผลิตในร่างกายนี้สังเคราะห์มาจากกรดอะมิโนที่ชื่อไทโรซีน
(Tyrosine) และฟีนีลอะลานิน (Phenylalanine) โดยกรดอะมิโน
ทั้ง 2 ตัวนี้ จะสร้างส่วนวงแหวนควิโนน (Quinone Ring) ส่วนสาย
ยาว (side chain) สร้างมาจากอะซีติลโคเอ(Acetyl CoA) โดย
อาศัยกระบวนการในร่างกายหลายขั้นตอนร่วมกันกับวิตามิน7 ชนิด
คือ วิตามินบี 2 (Riboflavin) วิตามินบี 3 (Niacinamide) วิตามินบี
6 กรดโฟลิก (Folic Acid) วิตามินบี 12 วิตามินซี และกรดแพนโท
ทีนิก (Pantothenic Acid)
► ไทโรซีน (Tyrosine) ช่วยให้เซลล์แก่ช้าและควบคุมศูนย์กลาง
ความรู้สึกหิวในไฮโปแธลลามัสส่วนใต้ของสมอง

► ฟีนีลอะลานิน (Phenylalanine) ช่วยการทำงานของต่อมธัย
รอยด์ให้ กระตุ้นการเผาผลาญอาหารของร่างกาย เป็นฮอร์โมนที่
ประกอบด้วยไอโอดีนทำให้รู้สึกสดชื่นตื่นตัวอารมณ์ดี ลดความ
ซึมเศร้า ช่วยให้ความจำดีขึ้น ช่วยไม่ให้ผมหงอก และผิวแห้งตก
กระรวมทั้งป้องกันผิวหนังอักเสบจากการแพ้แสงแดด

มีรายงานเกี่ยวกับ Q10 ว่ามีประสิทธิภาพสูงในการรักษาโรค กระ
ตุ้นภูมิคุ้มกัน และสิ่งสำคัญคือมีผลต่อการทำงานของระบบหัวใจ
พบว่า Q10 ช่วยเพิ่มประสิทธิการทำงานของกล้ามเนื้อหัวใจอย่าง
ชัดเจน จึงทำให้มีการจ่าย Q10 ให้กับผู้ป่วยโรคหัวใจอย่างมากมาย

Q10 ทำงานอย่างไร
Q10 ที่ร่างกายสังเคราะห์ขึ้นนี้จะทำหน้าที่เป็นเอนไซม์หลัก (Key-
Enzyme) ในวงจรเครป หรือวงจรกรดซิตริก (Kreb 's or Citric
Acid Cycle) ซึ่งเป็นกระบวนการที่ทำการเปลี่ยนแปลงอาหารพวก
คาร์โบไอเดรตและไขมันให้อยู่ในรูปของพลังงานที่ร่างกาย
สามารถนำไปใช้ได้ โดยหน้าที่ของเอนไซม์ทั่วไป ก็คือจะเข้าไป
ช่วยเร่งปฏิกิริยาภายในร่างกาย โดยตัวของเอนไซม์เองไม่ถูกทำ
ลาย หรือถูกเปลี่ยนแปลงเมื่อปฏิกิริยาดังกล่าวสิ้นสุดลง เนื่องจาก
Q10 มีหน้าที่สำคัญในกระบวนการสร้างพลังงานให้แก่ร่างกาย ดัง
นั้นเมื่อระดับของ Q10 มีการเปลี่ยนแปลงไปก็จะส่งผลกระทบต่อ
ระบบต่างๆ ของร่างกาย

โดยสรุป Q10 ทำหน้าที่เกี่ยวกับการให้พลังงานแก่เซล ดังนั้นเซลล์
ที่ยังมีชีวิตก็จะมีความต้องการพลังงานเพื่อขับเคลื่อนกิจกรรมต่างๆ
ก็จะต้องการ Q10เช่นกัน อีกทั้งเซลที่ต้องการพลังงานสูงก็จะต้อง
การ Q10 มากกว่าเซลที่ต้องการพลังงานน้อย จึงเป็นเหตุที่เราจะ
พบ Q10 มากในเซลหัวใจ ดังนั้นหากขาด Q10 ก็จะมีผลให้การทำ
งานในเซลล์ผิดปกติ ส่งผลให้เซลล์ตายได้

ประโยชน์ของ Q10
มีการกล่าวเกินจริงเกี่ยวกับ Q10 มากมายทั้งๆ ที่ยังอยู่ในขั้นการ
ทดลองและยังไม่ได้สรุปผลออกมา เช่น หาว่าช่วยชลออาการ
โรคพาร์กินสัน เพิ่มแข็งแรงของผู้ป่วยโรคเอดส์ ควบคุมระดับน้ำ
ตาลในผู้ป่วยโรคเบาหวาน เพิ่มพละกำลังในพวกนักกีฬา เป็นต้น

แต่ในทางกลับกัน ก็มีหลักฐานยืนยันอย่างชัดเจนที่่แสดงให้เห็นว่า
Q10 ช่วยให้กล้ามเนื้อหัวใจทำงานได้ดียิ่งขึ้น ถ้าหากขาด Q10
กล้ามเนื้อหัวใจจะอ่อนแรงลงและทำงานได้ไม่ดี ทำให้มีการใช้
Q10 เกี่ยวกับการช่วยบำรุงหัวใจอย่างกว้างขวาง และในญี่ปุ่น 10%
ของคนญี่ปุ่นมีการรับประทาน Q10 เป็นประจำ

1.โรคหัวใจและหลอดเลือด
ในผู้ป่วยที่มีปัญหาเกี่ยวกับปริมาณคลอเลสเตอรอล ในเลือดสูง
เกินไปจนทำให้ไปอุดตามหลอดเลือดต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง
เส้นเลือดไปเลี้ยงหัวใจ ทำให้หัวใจทำงานผิดปกติเนื่องจากเลือด
ไปเลี้ยงไม่พอ หรือกล้ามเนื้อหัวใจตายไปบางส่วน ซึ่ง Q10 ช่วย
แก้ปัญหาได้โดยไปยับยั้งไม่ให้คลอเลสเตอรอล จับเป็นก้อนอุด
ตันเส้นเลือด

ใช้รักษาโรคหัวใจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหัวใจล้มเหลวเนื่องจากเส้น
เลือดไปเลี้ยงหัวใจไม่เพียงพอ (congestive heart failure) ทั้งนี้
ผู้ป่วย โรคหัวใจ ดังกล่าวจะมีแน้วโน้มที่จะสัมพันธ์กับการขาด
Q10 ดังนั้นเมื่อผู้ป่วย โรคหัวใจได้รับQ10จึงทำให้หัวใจทำงาน
ได้ดียิ่งขึ้นอีกทั้งด้วยคุณสมบัติในการต้านอนุมูลอิสระคล้ายกับ
วิตามินอี Q10 จะทำหน้าที่ช่วยยับยั้งอุดตันของเส้นเลือดของ
คลอเลสเตอรอล

เคยมีการศึกษาในผู้ป่วย โรคหัวใจเนื่องจากเส้นเลือดไปเลี้ยงหัว
ใจไม่เพียงพอ (congestive heart failure) มากกว่า 2,500 คน
แบ่งผู้ป่วยเป็น 2 กลุ่ม โดยให้ผู้ป่วยโรคหัวใจกลุ่มหนึ่งได้รับ Q10
อีกกลุ่มหนึ่งให้ยาหลอกเพื่อดูว่า Q10 มีประโยชน์กับผู้ป่วยจริง
หรือไม่ เป็นเวลา 12 เดือน ผลปรากฎว่า80% มีอาการดีขึ้นอย่าง
ชัดเจน อาการบวมของข้อเท้าลดลง อาการหายใจถี่ๆ ลดลง
การนอนหลับดีขึ้น เมื่อผู้ป่วยที่ได้รับ Q10 ทุกวันๆละ100มิลลิกรัม
ในขณะที่ผู้ป่วยที่ได้รับยาหลอกกลับมีอาการแย่ลงต้องเข้าในโรง
พยาบาลมากกว่าผู้ที่ได้รับ Q10 ทั้งนี้อัตราการเสียชีวิตก็ไม่แตก
ต่างกัน

ไม่ใช่ทุกการศึกษาที่แสดงถึงประโยชน์ของ Q10 เมื่อไม่นานนี้มี
การศึกษาในผู้ป่วยโรคหัวใจ ดังกล่าวระดับปานกลางถึงรุนแรง
จำนวน 46คนให้รับประทาน Q10 (ไม่มีใครได้รับประทานยาหลอด)
เป็นเวลา 6เดือนพบว่าอาการต่างๆไม่ได้ดีขึ้น อย่างไรก็ตามยังคง
ต้องมีการศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับผลของ Q10 กับประสิทธิภาพใน
การลดอัตราการเสียชีวิตจาก โรคหัวใจ
ในการรักษาอาการปวดร้าวบริเวณหน้าอก (angina) และอาการ
หัวใจเต้นผิดปกติพบว่าอาการปวดร้าวบริเวณหน้าอดจะลดลงเมื่อ
ผู้ป่วยได้รับ Q10 อีกทั้งผู้ป่วยที่มีปัญหามีอาการทำงานและการ
เต้นของหัวใจผิดปกติก็พบว่าQ10 มีส่วนช่วยในอาการดังกล่าว
เช่นกัน

นอกจากนี้ในผู้ป่วยที่มีปัญหาโรคความดันโลหิตสูง ซึ่งปัจจุบัน
ประชาชนประมาณ 1ใน3 มีปัญหาเกี่ยวกับโรคความดันโลหิตสูง
และโรคดังกล่าวถือว่าเป็นภัยเงียบต่อกลุ่มคนดังกล่าว และก็เชื่อ
กันว่าผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงมักมีอาการขาด Q10 การรับ
ประทาน Q10 อาจจะช่วยให้อาการความดันโลหิตสูงดีขึ้นและ
ยังช่วยอาการแทรกซ้อนที่อาจจะเกิดขึ้นอีกด้วยจะเห็นได้ว่า Q10
มีประโยชน์กับผู้ป่วยที่มีปัญหาเกี่ยวกับ โรคหัวใจ และหลอดเลือด
อย่างชัดเจน

2.โรคอัลไซเมอร์
โรคอัลไซเมอร์ เป็นโรคของการเสื่อมทางสติปัญญาที่พบได้เมื่อ
วัยมากขึ้นอาการของโรคนี้ คือ ความจำเสื่อม หลงลืมตัวเองและ
คนในครอบครัว ซึมเศร้าสับสน นอนไม่หลับไม่สามารถควบคุม
การทำงานของร่างกายได้ สาเหตุเกิดจากปัจจัยทางพันธุกรรม ปัจ
จัยทางสิ่งแวดล้อม เช่น การได้รับบาดเจ็บ เลือดคลั่งในศรีษะ และ
ความเสียหายที่เกิดจากการทำลายโดยอนุมูลอิสระ (free radical)
การรับ Q10 เข้าไปในร่างกายสามารถช่วยป้องกันโรคอัลไซเมอร์
ได้เนื่องจากในQ10 มี ฟีนีลอะลานิน (Phenylalanine) ช่วยการ
ทำงานของต่อมไทรอยด์ให้กระตุ้นการเผาผลาญอาหารของร่าง
กาย เป็นฮอร์โมนที่ประกอบด้วย ไอโอดีนทำให้รู้สึกสดชื่นตื่นตัว
อารมณ์ดี ลดความซึมเศร้า ช่วยให้ความจำดีขึ้น และเนื่องจากคุณ
สมบัติในการต้านอนุมูลอิสระของQ10ที่สามารถช่วยปกป้องการ
ทำลายของอนุมูลอิสระในสมองและโรคชรา จะเห็นได้ว่าหมอบาง
คนแนะนำให้กับผู้ป่วยที่อายุเกินกว่า 50 ปีขึ้นไปให้รับประทาน
Q10 เพื่อที่จะช่วยอาการขี้หลงขี้ลืม และช่วยชลอการทำลายของ
เซลล์สมองอันเนื่องมาจากโรค อัลไซเมอร์ และโรคชรา แต่อาการ
จะมากหรือน้อยก็ขึ้นกับผู้ป่วยแต่ละคนด้วย

3. ลดริ้วรอย ชะลอการเสื่อมของเซลล์ผิวหนัง
Q10เป็นสารต้านออกซิเดชั่น(Antioxidant) และเป็นสารธรรมชาติ
ที่ร่างกายมนุษย์สามารถสังเคราะห์ขึ้นได้เอง ดังนั้นจึงนำ Q10 มา
ใช้เป็นเครื่องสำอางสำหรับลดการเกิดริ้วรอย ชะลอการเสื่อมของ
เซลล์ผิวหนังจากแสงแดด (Photoaging) กล่าวคือ ผิวหนังจะมีหน้า
ที่ในการป้องกันสารพิษ เชื้อโรค และรังสีอุลตราไวโอเลต
(Ultraviolet) จากแสงอาทิตย์ โดยรังสีอุลตราไวโอเลต (UV) มี
2 ชนิด คือ UVAและ UVB แต่ที่เกี่ยวข้องกับการเกิดริ้วรอยจะเป็น
รังสี UVA โดย UVA สามารถทะลุผ่านชั้นผิวหนังถึงชั้นหนังแท้
และจะเริ่มต้นในการผลิตอนุมูลอิสระ (Free Radical) ซึ่งอนุมูล
อิสระดังกล่าวนี้ผลิตจากกระบวนการออกซิเดชั่น (Oxidation)
และอนุมูลอิสระที่เกิดขึ้นนี้ก็จะทำอันตรายต่อไขมัน โปรตีนและสาร
พันธุกรรม (DNA) ในเซลล์ผิวหนัง ทำให้เกิดริ้วรอย หมองคล้ำได้
แต่ร่างกายก็จะมีกระบวนการป้องกันอันตรายจากอนุมูลอิสระ
ดังกล่าวโดยกระบวนการทางธรรมชาติกล่าวคือ ที่ผิวหนังจะมีสาร
ที่มีคุณสมบัติเป็นสารต้านออกซิเดชั่น (Antioxidant)เช่น วิตามินอี
วิตามินซี โดยสารที่มีฤทธิ์(Antioxidant) ดังกล่าวจะป้องกันไม่ให้้
เกิดกระบวนการออกซิเดชั่นที่จะทำให้เกิดอนุมูลอิสระ ซึ่งจะทำอัน
ตรายต่อผิวหนัง มีงานวิจัยที่ศึกษาเกี่ยวกับผลของ Q10 ต่อการลด
ริ้วรอยว่าสามารถทำให้ความลึกของริ้วรอยลดลง ซึ่งหมายถึง ทำ
ให้ริ้วรอยนั้นตื้นขึ้นได้ โดยให้กลุ่มทดลองใช้ครีมที่มีส่วนผสม
ของ Q10 อยู่ 0.3% ทารอบดวงตาเป็นเวลานาน 6 เดือน พบว่า
ความลึกของริ้วรอยลดลงถึง 27% เมื่อเปรียบเทียบกลุ่มทดลองกับ
กลุ่มควบคุมซึ่งไม่ได้ใช้ครีมที่มีส่วนผสมของ Q10 อยู่ดังนั้น Q10
จึงมีส่วนช่วยลดริ้วรอยและชะลอการเสื่อมของเซลล์ผิวหนังได้
เป็นอย่างดี

4.โรคเกี่ยวกับเหงือก
โรคเหงือก ใช้เรียกโรคที่เกิดขึ้นกับอวัยวะที่อยู่โดยรอบฟันหรือที่
เรียกว่าอวัยวะปริทันต์ซึ่งทำหน้าที่ในการยึดและพยุงฟันให้คงอยู่
ในช่องปาก โรคเหงือกที่เป็นปัญหาและพบได้บ่อยๆ เกิดจากคราบ
จุลินทรีย์ที่ถูกปล่อยให้สะสมอยู่บนตัวฟัน คราบจุลินทรีย์นี้ประกอบ
ด้วยเชื้อแบคทีเรียหลายชนิดและสารพิษต่างๆที่แบคทีเรียสร้างขึ้น
มา ซึ่งจะกระตุ้นให้เกิดการอักเสบของเนื้อเยื่อต่างๆ ขึ้น ในระยะ
แรกของการอักเสบอาจจะเกิดเฉพาะที่ของเหงือก ทำให้เหงือก
เปลี่ยนสีจากสีชมพูซีดเป็นสีแดง มีเลือดออกจากเหงือก เวลา
แปรงฟัน เหงือกที่มีลักษณะติดกันจะมีลักษณะบวมฉุ ไม่ยิดติดกับ
ตัวฟันทำให้เกิดกลิ่นปาก ในกรณีที่ปล่อยให้การอักเสบดำเนินต่อ
ไปเรื่อยๆ โดยไม่รักษาต่อไป จะสังเกตุว่ามีหนองออกมาจากช่อง
ระหว่างเหงือกกับฟัน หรืออาจเป็นฝีที่เหงือก เหงือกจะแยกตัวออก
จากฟันและมีการละลายของกระดูกเบ้ารากฟัน ถ้านานๆเข้าฟันจะ
โยกห่างและรวนผิดที่ หรืออาจจะหลุดออกมาได้ การรับ Q10 เข้า
ไปในร่างกายจะช่วยลดและบรรเทาอาการเหงือกบวม ฟันโยก
(Periodontitis) ได้

5. อื่นๆ
เนื่องคุณสมบัติของการมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระของ Q10 จึงทำให้
เชื่อว่า Q10 สามารถช่วยป้องกันและรักษาโรค มะเร็ง ได้ แต่ก็เป็น
การศึกษาเล็กๆ หลายๆ ชิ้นเท่านั้นที่แสดงประโยชน์ของ Q10 ใน
เรื่องดังกล่าว และไม่เพียงเรื่องมะเร็ง ยังมีการศึกษาบางชิ้นที่แสดง
ว่า Q10 ให้ผลดีต่อการกระตุ้นภูมิคุ้มกันในร่างกายอย่างไรก็ดียังคง
ต้องการการศึกษามากกว่านี้เพื่อยืนยันผลดังกล่าว

อีกทั้งในผู้ป่วยที่มีปัญหาเกี่ยวกับระดับคลอเลสเตอรอลสูงในกระ
แสเลือด และได้รับยากลุ่ม Statin drugs ผู้ป่วยดังกล่าวควรจะถูก
แนะนำให้รับประทาน Q10 เพราะยากลุ่มดังกล่าวส่งผลต่อการยับ
ยั้งสร้าง Q10 ในร่างกาย

แหล่งของ Q10
Q10 นอกจากสังเคราะห์ขึ้นจากร่างกายมนุษย์แล้ว ในสัตว์และพืช
บางชนิดก็เป็นแหล่งอุดม ของ Q10 เช่นกัน มีในน้ำมันปลา
ปลาทะเลลึก เช่น ปลาซาดีน อาหารทะเล เครื่องในสัตว์ส่วน หัวใจ
ตับ ไตของสัตว์ เนื้อสัตว์ รำข้าว ผลิตภัณฑ์จากถั่ว น้ำมันถั่วเหลือง
บรอคคอลี่ ปลาซาร์ดีน ปลาแมคเคอเรล ปลาแซลมอน เป็นต้น

จากการศึกษาพบว่า Q10 เป็นสารอาหารคล้ายวิตามิน ที่ทำหน้าที่
เป็นเอนไซม์ในร่างกายมีปฏิกิริยาทางชีวเคมีเปรียบเสมือนกุญแจ
สำคัญในการสร้างพลังงานในทุกเซลล์ของร่างกายถ้าระดับของ
Q10 ลดลงร่างกายจะไม่สามารถแปลงพลังงานจากอาหารให้อยู่ใน
สภาพที่ร่างกายจะนำไปใช้ได้เลย ทำให้เกิดการเจ็บป่วยร่างกาย
อ่อนเพลีย ระบบภูมิคุ้มกันเสื่อมสภาพตามมาได้

ขนาดรับประทาน
ขนาดที่แนะนำคือ 30 มิลลิกรัมต่อวัน แต่สำหรับคนที่มีอาการโรค
ชรา หรือโรคอื่นๆควรรับประทานในขนาดมากขึ้นคือ 50–100
มิลลิกรัมต่อวัน เพื่อผลในการรักษาโรค

ข้อแนะนำในการรับประทาน
►เนื่องจาก Q10 เป็นสารอาหารที่ละลายได้ดี ในไขมันได้ ดังนั้น
มันจะถูกดูดซึมได้ดีหากรับประทานพร้อมกับอาหารที่มีไขมัน เช่น
ถั่ว เนย หรือจะเห็นได้ว่าแค๊ปซูลที่บรรจุ Q10 มักจะเป็นแค๊ปซูลที่
ทำมาจากไขมัน

►เก็บในที่ปราศจากแสง และที่เย็นแต่ห้ามแช่แข็ง

►ควรรับประทานติดต่อกันนานกว่า 2 เดือนขึ้นไป เนื่องจากต้อง
ใช้เวลากว่าจะเริ่มเห็นผลของ Q10

►เนื่องจากเป็นสารอาหารที่มี ราคาค่อนข้างมีราคาสูงควรซื้อ
จากแหล่งที่มีราคาถูก